Heb je je ooit afgevraagd wanneer je een jpg moet gebruiken in plaats van een png? Of toch liever een pdf? Tenzij je werkzaam bent in de grafische industrie is de kans groot dat je niet vaak stilstaat bij de verschillende bestandsformaten. Maar als je ondernemer bent, moet je wel communiceren over je huisstijl of website met het bureau wat voor je aan het werk is. Welk bestandsformaat gebruik je nou precies wanneer? We zetten de belangrijkste bestandstypen voor je op een rijtje.
Voordat we beginnen is het belangrijk om alvast één groot verschil te weten. Je hebt rasterafbeeldingen en vectorafbeeldingen.
Rasterafbeeldingen worden opgebouwd uit een reeks pixels of individuele blokjes om een afbeelding te vormen. Elke foto die je online of in gedrukte vorm ziet, is een rasterafbeelding. Pixels hebben een voorgedefinieerde verhouding op basis van hun resolutie (hoog of laag), dus wanneer de afbeelding wordt uitgerekt worden de afzonderlijke pixels opgerekt, wat resulteert in wazige of onduidelijke afbeeldingen.
Vectorafbeeldingen zijn veel flexibeler. Ze zijn gemaakt met proportionele formules in plaats van met pixels. Ze zijn dus perfect voor het maken van afbeeldingen die regelmatig moeten worden aangepast. Het echte voordeel van vectoren ligt in hun vermogen om zo klein te zijn als een postzegel, of groot genoeg om op een vrachtwagen te passen!
.JPEG OF JPG
Joint Photographic Experts Group
Het bestandstype jpg, wie kent ‘m niet! Het is een bestandstype dat heel vaak gebruikt wordt voor rasterafbeeldingen. Jpg is een afkorting van jpeg. Het bevat de woorden joint en group, omdat de data samengevoegd (gecomprimeerd) wordt, waardoor het ideaal is voor verzending via e-mail of voor gebruik op websites. Wees echter voorzichtig wanneer je herhaaldelijk comprimeert en opslaat als jpg-bestand. Steeds opnieuw comprimeren zorgt voor veel kwaliteitsverlies dat niet meer terug te draaien is. Een formaat dat handig is als je afbeeldingen wilt versturen dus, maar niet als er nog veel bewerking nodig is.
Portable Document Format
Pdf van Adobe is een van de meest gebruikte bestandstypen van de wereld. Het format beschikt over de kracht om documenten universeel leesbaar te maken met behoud van de opmaak (lettertypes, afstand, inspringingen, tabs e.d.). Ook onze klanten ontvangen van ons vaak pdf-bestanden. Bestanden met een lage resolutie zijn klein in omvang en kunnen makkelijk via de mail verstuurd worden. Deze worden veel gebruikt voor proefdrukken van drukwerk. Bestanden met een hoge resolutie zijn geschikt voor de productie van print- en drukwerk.
.PNG
Portable Network Graphics
Png is een steeds geliefder bestandstype, vooral bij gebruik in webdesign en op sociale media. Png is compressieloos en dat zorgt voor minder kwaliteitsverlies dan bij bijvoorbeeld een jpg. Een andere populaire toepassing bij png-bestanden is de transparante achtergrond. Vroeger werd hiervoor een gif-bestand gebruikt, maar deze kende alleen transparant of niet, waardoor kleurovergangen niet altijd mooi waren. Png kan gradaties van transparantie waarnemen, waardoor dit een handig bestandsformaat is voor op websites.
.GIF
Graphics Interchange Format
Een gif-bestand heeft een lage resolutie en wordt tegenwoordig het meest gebruikt wordt voor bewegende plaatjes op internet. Het aantal kleuren in een gif-bestand is extreem beperkt om de omvang te verkleinen. Ze worden daarom nauwelijks voor stilstaande beelden meer gebruikt, ook omdat de voorkeur voor png dan groter is. Gif-bestanden hebben voornamelijk een comeback gemaakt op sociale media en WhatsApp. We hebben allemaal weleens een “gifje” gestuurd of ontvangen.
.AI
Adobe Illustrator
Dit is het basisbestandsformaat van Adobe Illustrator, meestal gebruikt voor het ontwerpen van logo’s. Met deze extensie kun je vectorafbeeldingen maken. Alle lagen in een ai-bestand blijven intact en dus bewerkbaar. Het bestand is eenvoudig aan te passen, maar daardoor ook zwaarder om te versturen. Een logo zul je daarom niet snel van onze vormgevers in ai-formaat ontvangen, daarvoor gebruiken we liever eps-bestanden.
.EPS
Encapsulated PostScript
Een eps-bestand is net als ai-bestand een afbeelding die niet opgebouwd is uit pixels, maar uit vectoren, ook wel lijnen genoemd. Grote voordeel is dat je vectorbestanden onbeperkt kunt vergroten en verkleinen, zonder dat de kwaliteit van de afbeelding minder wordt. Deze zijn dus populair bij onze designers, vooral wanneer het gaat om het versturen van logo’s. Zorg dan ook altijd dat je het eps-logo van jouw bedrijf goed bewaart, zodat het gemakkelijk aangepast kan worden als dat nodig is.
.SVG
Scalable Vector Graphic
De naam zegt het al, svg is ook een bestandsformaat dat gebruikt wordt bij vectorafbeeldingen. Svg staat vooral bekend als het beste bestand om logo’s en illustraties digitaal te presenteren. Het vectorbestand schaalt soepel mee met de dynamiek van je website. Een svg-afbeelding wordt strak weergegeven, zonder dat het een veel te groot bestandsformaat is.
.PSD
Photoshop Document
Psd’s zijn bestanden die zijn gemaakt en opgeslagen in Adobe Photoshop, de meest populaire grafische bewerkingssoftware ooit. Dit type bestand bevat “lagen”. Deze lagen en de instellingen blijven altijd intact. Dit maakt het aanpassen van de afbeelding makkelijker, maar maakt het bestand ook zwaar. Je zult deze bestandsvorm daarom niet vaak opgestuurd krijgen.
Het grootste nadeel van psd is dat Photoshop werkt met rasterafbeeldingen in plaats van met vectorafbeeldingen. Dat betekent dat je vastzit aan de voorgedefinieerde verhouding van pixels en deze dus nooit groter gemaakt kan worden, zonder kwaliteitsverlies.
.RAW
Raw is geen afkorting, maar betekent letterlijk “ruw” zoals in “onbewerkt”. Een raw-bestand bevat de originele beeldinformatie. Bijvoorbeeld wanneer een foto rechtstreeks vanaf een fotocamera op de computer gezet wordt. De verwerking van de foto kan dan zelf uitgevoerd worden met speciale software, zoals Lightroom of Photoshop.
Dat waren wel zo’n beetje de belangrijkste bestandsformaten. Werken met afbeeldingen is veel ingewikkelder dan je op het eerste gezicht zou denken, maar hopelijk geeft deze gids je een beter begrip van de meestvoorkomende bestandstypen.
Denk je dat we er nog eentje vergeten zijn of staat jouw favoriete bestandsformaat niet in de lijst? Laat het ons dan weten.
